Edward Brooke-Hitching
Złoty atlas: największe wyprawy, odkrycia i poszukiwania na mapach
Poznań, Dom Wydawniczy Rebis, 2021

Proponowana książka to pasjonująca historia odkryć geograficznych, zaskakujących faktów, zilustrowana rzadkimi i pięknymi mapami. To fascynujące kompendium czerpie również z najnowszych badań. Autor lektury jest członkiem Królewskiego Towarzystwa Geograficznego, scenarzystą popularnej audycji telewizyjnej „QI”, nadawanej przez BBC. Nazywają go niepoprawnym „mapofilem”. Jest autorem m. in „Atlasu lądów niebyłych” oraz „Atlasu nieba”.

Jak pisze autor we wstępie: Przez całe dzieje kultury tworzono swoje przestrzenne wizje świata, wykorzystując wszelkie dostępne materiały. Na piaskowcu ery permu we włoskiej Val Camonica widnieje tzw. petroglif z Bedoliny, wycięty ok.1500 roku p.n.e. przez ludzi z epoki żelaza, którzy usiłowali połapać się w otaczającym ich świecie.

W XIII w. na pergaminie powstały mapy zwane portolanami, które stanowiły awangardę nowej, praktycznej dokładności kartograficznej. Ciekawostką jest to, że wykonane na skórze cielęcej dużo lepiej znosiły bryzgi morskiej wody niż mapy papierowe. Autor wspomina również gigantyczne płócienne mapy XIX w. misjonarzy, którzy nanosili na nich informacje o liczbie pogan oczekujących na chrzest.¹

Myślą przewodnią „Złotego atlasu” jest przełożenie tej kartograficznej narracji na opowieść o największych odkrywcach, naświetlenie sposobu, w jaki ich pionierskie wyczyny wplatają się w historyczną osnowę mapy oraz pokazanie, jak świat nowożytny nabierał kształtu pod piórkiem czy prasą drukarską jej twórców. Chodziło również o to, by zilustrować te historie najpiękniejszą kolekcją map, jaka kiedykolwiek trafiła na półki księgarskie.²

Serdecznie zapraszam do zajrzenia do tego pięknego albumu.

 

^1. Por. E. Brooke-Hitching, Złoty atlas: największe wyprawy, odkrycia i poszukiwania na mapach, Poznań 2021, s. 9

^2. Tamże, s. 11